Czym jest trądzik? Co go powoduje?
Trądzik to częsta choroba skóry, która dotyka głównie osób w wieku między 15 a 30 rokiem życia. Szacuje się, że występuje nawet u 80% nastolatków, a także u 25% osób, które ukończyły 25 lat. Co więcej – u dorosłych obserwuje się ostry wzrost liczby przypadków trądziku .
Biologicznymi przyczynami trądziku są:
- nadmierne wydzielanie sebum (łoju);
- zmiany w składzie sebum, które prowadzą do jego gęstnienia;
- zamknięcie mieszka włosowego przez korneocyty, czyli martwe komórki naskórka;
- namnażanie się w mieszku włosowym bakterii, a zwłaszcza Cutibacterium acnes.
Ale jak powstają trądzikowe zmiany skórne? Nadmiar wydzielanego sebum i martwe komórki naskórka zatykają ujścia gruczołów łojowych. Wtedy sebum, często zmienione jakościowo, czyli gęstsze, zostaje w kanalikach. W taki sposób tworzą się zaskórniki.
Same zaskórniki z kolei stwarzają dobre warunki do namnażania się bakterii, dla których sebum jest pożywieniem. To prowadzi do pojawienia się stanu zapalnego, w wyniku którego zaskórniki zmieniają się w bolesne, czerwone krosty.
Dodatkowe czynniki wywołujące trądzik
Powstawaniu trądziku sprzyjają także czynniki dodatkowe, takie jak: nieodpowiednia pielęgnacja, niewłaściwa dieta, nadmiar stresu, zaburzenia hormonalne czy zanieczyszczenie środowiska.
Pamiętaj więc, że w leczeniu tej choroby równie ważne, co właściwie dobrane dermokosmetyki, są odpowiednie nawyki żywieniowe. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Dieta na trądzik pospolity.
Rodzaje trądziku o łagodnym przebiegu
Łagodne postaci trądziku nie wiążą się zazwyczaj z poważnymi, bolesnymi zmianami skórnymi, a po zagojeniu nie pozostawiają po sobie blizn. Ale i w ich przypadku warto zadbać o odpowiednią pielęgnację. Dzięki niej masz bowiem większe szanse uniknąć komplikacji i pogorszenia się stanu skóry, co mogłoby prowadzić do zaostrzenia formy trądziku.
Trądzik zaskórnikowy
Jest jedną z odmian trądziku pospolitego. Objawia się wyłącznie obecnością zaskórników, którym nie towarzyszy stan zapalny. Wyróżnia się:
- Zaskórniki otwarte – małe, czarne lub ciemnobrązowe punkciki. Najczęściej występują na nosie, brodzie i na czole. Za ich ciemny kolor odpowiada rozkładająca się melanina, czyli pigment nadający kolor skórze.
- Zaskórniki zamknięte – to niewielkie zmiany o białym zabarwieniu, często nazywane „kaszką”. Nie pozwalają się wycisnąć – zresztą nie należy tego robić, aby nie narażać się na wystąpienie ostrzejszej formy trądziku i powstanie blizn lub przebarwień.
Trądzik zaskórnikowo-grudkowy
Również jest łagodną odmianą trądziku pospolitego. Wiąże się z obecnością zaskórników otwartych i zamkniętych oraz grudek. Te ostatnie przypominają wyglądem zaskórniki zamknięte. Są jednak bardziej wypukłe, a występują przede wszystkim na czole i na policzkach. Co ważne – grudki znikają samoistnie i w zdecydowanej większości przypadków nie pozostawiają śladów.
Podstawy pielęgnacji skóry z łagodną postacią trądziku
Pierwszym krokiem w pielęgnacji skóry z trądzikiem zaskórnikowym jest… niewyciskanie zaskórników. Może to bowiem skutkować przebarwieniami, bliznami, oraz pojawieniem się stanu zapalnego.
Jeśli chodzi o kosmetyki, najpierw zwróć uwagę na te, których używasz do makijażu. Unikaj oleistych podkładów i gęstych pudrów w kremie. Zatykają pory i mogą wysuszać skórę. A w codziennej pielęgnacji postaw na sprawdzony rytuał. Skórę oczyszczaj dwuetapowo. Najpierw wodą micelarną, a następnie delikatnym żelem, który nie zatyka porów.
Nakładaj lekkie, nawilżające kremy. Ich działanie dobieraj w zależności od potrzeb:
- Krem zwężający pory – zmniejsza widoczność rozszerzonych porów, zapobiega powstawaniu nowych zmian skórnych.
- Krem złuszczający – złuszcza naskórek i odblokowuje pory, dzięki czemu przywraca naturalny proces wydzielania sebum.
- Krem przeciwzapalny – działa łagodząco i nawilżająco, przez co minimalizuje ryzyko występowania podrażnień.
Grudkowo-krostkowy – typ trądziku o umiarkowanym przebiegu
To najczęściej występujący rodzaj trądziku. Jest też najłatwiejszy do rozpoznania, ponieważ na skórze oprócz grudek pojawiają się krostki. To wypukłe zmiany skórne, które nie przekraczają 1 cm. Towarzyszy im jednak stan zapalny, przez co są zaczerwienione. Wewnątrz krostek znajduje się treść ropna, zawierająca m.in. płyn surowiczy i złuszczony naskórek.
Krostki mogą zostawiać zmiany pozapalne – blizny i przebarwienia. Dlatego w przypadku nasilenia trądziku grudkowo-krostkowego skontaktuj się ze specjalistą, który pomoże Ci dobrać odpowiedni sposób leczenia.
Rodzaje trądziku o ciężkim przebiegu
Ciężkie postaci trądziku potrafią być prawdziwą zmorą. Towarzyszą im bolesne, wywołujące dyskomfort zmiany skórne, które trudno wyleczyć. W zależności od klasyfikacji wyróżnia się te dwa podstawowe typy trądziku o ciężkiej postaci.
Trądzik ropowiczy (guzkowy)
Szczególnie trudna do zwalczenia postać trądziku. Diagnozuje się ją, gdy na skórze występują:
- Guzki – zdecydowanie większe od grudek (powyżej 1 cm), mają podłoże zapalne. Są też głębiej od nich osadzone w skórze, do tego zaczerwienione. Po ich zagojeniu często pojawiają się blizny.
- Cysty – wypukłe i bolesne zmiany o wielkości powyżej centymetra, wypełnione ropą, intensywnie zaczerwienione. Podobnie jak guzki mogą prowadzić do powstawania blizn zanikowych (tzw. „dziur”) oraz przebarwień.
Właśnie ze względu na to, że może zostawiać na skórze trwałe ślady, trądzik ropowiczy wymaga leczenia. Najczęściej stosuje się izotretynoinę. Pamiętaj jednak, aby taką kurację przeprowadzać wyłącznie pod kontrolą lekarza, z uwzględnieniem odpowiedniej pielęgnacji skóry leczonej izotretynoiną
Trądzik piorunujący
Podstawy pielęgnacji skóry z umiarkowaną i ciężką odmianą trądziku
Jak już wspominaliśmy, trądzik o umiarkowanym i ciężkim przebiegu może wymagać konsultacji ze specjalistą, czyli kosmetologiem lub dermatologiem. Zwłaszcza w stanach wyraźnego nasilenia objawów. Ale i w takich przypadkach pomocna będzie właściwa pielęgnacja. Dlatego – podobnie jak przy lżejszych rodzajach trądziku – unikaj ciężkich, wysuszających kosmetyków do makijażu. Stosuj też dwuetapowe oczyszczanie skóry. A podczas wyboru kremu do skóry trądzikowej, stawiaj na dermokosmetyki o jak najszerszym spektrum działania, by kompleksowo oddziaływać na biologiczne przyczyny trądziku.